[φάκελος] ΥΠΕΡΒΟΣΚΗΣΗ

[φάκελος] ΥΠΕΡΒΟΣΚΗΣΗ από περιοδικο kavopapa τεύχος ο8https://docs.google.com/viewer?a=v&pid=gmail&attid=0.1&thid=12c45ec652bca500&mt=application/pdf&url=https://mail.google.com/mail/?ui%3D2%26ik%3Db2b114da7d%26view%3Datt%26th%3D12c45ec652bca500%26attid%3D0.1%26disp%3Dattd%26zw&sig=AHIEtbRgEdJh5Nh0Q7g9Hfq7-vCE1X9sdw

Σας παρουσιάζουμε επιστολή της WWF Ελλάς με θέμα την «υπερβόσκηση και οικολογική υποβάθμιση στην Ικαρία».

Για λόγους οικονομίας, προσαρμόσαμε – με την σύμφωνη γνώμη της WWF Ελλάς - την παρούσα επιστολή, αφαιρώντας υποσημειώσεις και

παραπομπές. Η εφημερίδα μας έχει στην διάθεση όποιου ενδιαφέρεται το πλήρες κείμενο. Η επιστολή αυτή απεστάλη και κοινοποιήθηκε

σε: Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. - Περιφερειακή Διεύθυνση Αττικής και Νήσων, Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. - Διεύθυνση Τεχνικών Ελέγχων, Περιφέρεια Βορείου

Αιγαίου - Διεύθυνση Γεωργικής Ανάπτυξης, Νομαρχιακή Αυτοδιεύθυνση Σάμου - Γραφείο Νομάρχη, Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Σάμου -

Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης, Δήμους Ικαρίας, Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων - Γενική Διεύθυνση Ζωϊκής Παραγωγής,

Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. - Τμήμα Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος, Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου - Διεύθυνση Περιβάλλοντος & Χωροταξίας.

Αθήνα, 23 Σεπτεμβρίου 2008

ΘΕΜΑ: Υπερβόσκηση και

οικολογική υποβάθμιση στην Ικαρία

Αξιότιμοι κύριοι/ες,

Μετά από σειρά καταγγελιών που έφτασαν στη Νομική Ομάδα Υποστήριξης Πολιτών, θα

θέλαμε να επισημάνουμε το σοβαρό πρόβλημα της υποβάθμισης του ικαριώτικου φυσικού

περιβάλλοντος από την υπερβόσκηση. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται από πρόσφατη μελέτη του

Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, ευρέως διαθέσιμη από την ιστοσελίδα της Ν.Α. Σάμου.

Η μελέτη βοσκοικανότητας σημειώνει ότι οι βοσκήσιμες εκτάσεις μπορούν να καλύψουν

μόνο το 70% των αναγκών των εκτρεφόμενων αιγοπροβάτων που εντοπίζονται στο νησί. Το

πρόβλημα οφείλεται στα λεγόμενα ανεπιτήρητα αιγοπρόβατα, για τα οποία η μελέτη αναφέρει

ότι: ο αριθμός τους είναι μεγάλος, βόσκουν όλο τον χρόνο ανεξέλεγκτα σε συγκεκριμένες

τοποθεσίες βοσκοτόπου, αλλά τους χορηγείται και συμπληρωματική τροφή την χειμερινή κυρίως

περίοδο. Τα ζώα αυτά δεν καλύπτουν τις ανάγκες τους πάντα, διέρχονται περιόδους υποσιτισμού με

αποτέλεσμα να επηρεάζεται η γονιμότητα και η παραγωγικότητά τους...Είναι τα ζώα που κάνουν

τη μεγαλύτερη ζημιά στις ιδιοκτησίες και τους βοσκοτόπους του νησιού κατά κοινή ομολογία...

Θα πρέπει να σημειωθεί επίσης ότι η κατάσταση της υγείας των ζώων αυτών δεν φαίνεται να είναι

πλέον σύμφωνη με τους υγιειονομικούς όρους που πρέπει να πληρούν τα ζώντα αιγοπρόβατα

εμπορίου. Το πρόβλημα με τα ανεπιτήρητα αιγοπρόβατα πηγάζει από το γεγονός ότι πολλοί ιδιοκτήτες των ζώων ετεροαπασχολούνται, δηλαδή έχουν μία

άλλη κύρια απασχόληση (δημόσιοι υπάλληλοι, οδηγοί, οικοδόμοι, έμποροι, επιτηδευματίες,

κ.λ.π.)...Τα ζώα αυτά είναι εγγεγραμένα σε ονόματα συζύγων, παιδιών, κ.λ.π., με σκοπό

το δικαίωμα στην είσπραξη των επιδοτήσεων... Διατηρούνται όμως για συναισθηματικούς λόγους

ή για λόγους παράδοσης, καθώς επίσης και λόγω του συστήματος επιδότησης της Ε.Ε.

Καθώς αρκετά από τα ζώα αυτά συντηρούνται λόγω των ευρωπαϊκών επιδοτήσεων, θα θέλαμε να

υπογραμμίσουμε ότι «οι ενέργειες που αποτελούν αντικείμενο χρηματοδότησης από τα διαρθρωτικά

ταμεία, από την ΕΤΕ ή από άλλο υφιστάμενο χρηματοδοτικό όργανο πρέπει να συμφωνούν

με τις διατάξεις των συνθηκών και των πράξεων που θεσπίζονται δυνάμει αυτών, καθώς και με τις

κοινοτικές πολιτικές, συμπεριλαμβανομένων όσων αφορούν ...την προστασία του περιβάλλοντος...».

Ειδικότερα, «τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε κάθε γεωργική γη... να διατηρείται σε καλή γεωργική

και περιβαλλοντική κατάσταση...». Η Ελλάδα οφείλει να καθορίσει «στοιχειώδεις απαιτήσεις

για τις ορθές ...περιβαλλοντικές συνθήκες... λαμβάνοντας υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά

των περιοχών για τις οποίες πρόκειται, όπως το έδαφος και οι κλιματικές συνθήκες, τα υφιστάμενα

συστήματα γεωργικής εκμετάλλευσης, [την] χρήση γης, ...[την] δομή των εκμεταλλεύσεων...».

Υπενθυμίζεται ότι η ελληνική νομοθεσία για την πολλαπλή συμμόρφωση, που εξειδικεύει το

σύστημα κυρώσεων (Μείωση η αποκλεισμός από τις επιδοτήσεις), που προβλέπουν οι σχετικοί

ευρωπαϊκοί Κανονισμοί, έχει πλέον ισχύ νόμου. Περιοχές της Ικαρίας, όπου εντοπίζεται το

πρόβλημα, είναι κυρίως το Πέζι, την Αμμουδιά, την Εριφή, την περιοχή του φαραγγιού του

Χάλαρη και ένα σημαντικό τμήμα της Ζώνης Ειδικής Προστασίας «GR4120005 νήσος Ικαρία

(νοτιοδυτικό τμήμα)», αλλά και ένα μεγάλο μέρος της υπόλοιπης Ν.Δ. πλευράς του νησιού.

Η Ικαρία είναι ένα νησί με ξεχωριστή οικολογική σημασία: σύμφωνα με τα διαθέσιμα επιστημονικά

δεδομένα, στην Ικαρία εντοπίζονται 13 ελληνικά και 29 Αιγαιακά ενδημικά είδη χλωρίδας, εκ των

οποίων τα 15 είναι ενδημικά. Στο νησί απαντούν 2 φυτά (επίσης, 5 θηλαστικά και 1 αμφίβιο) του

Παραρτήματος ΙΙ της Οδηγίας 92/43/EOK («Ζώα και Φυτικά Είδη Κοινοτικού Ενδιαφέροντος των

Οποίων η Διατήρηση Επιβάλλει τον Καθορισμό Ειδικών Ζωνών Διατήρησης»), 1 αμφίβιο και 5

ερπετά του Παραρτήματος IV της ίδιας Οδηγίας («Ζώα και Φυτικά Είδη Κοινοτικού Ενδιαφέροντος

που Απαιτούν Αυστηρή Προστασία»), και 12 φυτικά είδη που προστατεύονται από το Π.Δ.

67/81, το οποίο απαγορεύει «την εκρίζωση... και δια παντός τρόπου καταστροφή των

αναφερόμενων...βλαστικών ειδών...». Είναι σαφές ότι η υπερβόσκηση θέτει σε κίνδυνο την επιβίωση

σπάνιων ειδών και οδηγεί στην υποβάθμιση του ενός ευπαθούς οικοσυστήματος.

Εν όψει των παραπάνω επισημάνσεων, και επικαλούμενοι το δικαίωμά μας για πρόσβαση

στην περιβαλλοντική πληροφορία, θα θέλαμε να παρακαλέσουμε την Διεύθυνση Αγροτικής

Ανάπτυξης της Ν.Α. Σάμου και την Περιφερειακή Διεύθυνση Αττικής & Νήσων του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. να

μας χορηγήσει τις παρακάτω πληροφορίες:

1. τις εκθέσεις ελέγχου, και τις βεβαιώσεις επιλεξιμότητας που απέστειλε η Νομαρχία για την

περιοχή ευθύνης της προς την Διεύθυνση ΟΣΔΕ του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. για τα έτη 2007 και 2008•

2. τον αριθμό των επιτόπιων ελέγχων που έχουν διεξαχθεί στην Ικαρία τα έτη 2007-2008 για

την τήρηση των Κωδίκων Ορθής Γεωργικής Πρακτικής, και τις κυρώσεις που έχουν τυχόν

επιβληθεί.

3. τον αριθμό των επιτόπιων ελέγχων που έχουν διεξαχθεί στην Ικαρία τα έτη 2007-2008

για την εφαρμογή του καθεστώτος πολλαπλής συμμόρφωσης (ειδικά στους τομείς «έδαφος»

και «περιβάλλον»).

4. τον αριθμό των επιτόπιων ελέγχων που έχουν διεξαχθεί στην Ικαρία τα έτη 2007-2008 για την

εφαρμογή και τον έλεγχο των Κωδίκων Ορθής Γεωργικής Πρακτικής και του καθεστώτος

πολλαπλής συμμόρφωσης, στα πλαίσια του προγράμματος εξισωτικής αποζημίωσης.

5. τον αριθμό των ελέγχων κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, και διοικητικών και επιτόπιων

ελέγχων που έχουν διεξαχθεί στην Ικαρία τα έτη 2007-8 στα πλαίσια του καθεστώτος ενιαίας

ενίσχυσης, καθώς και τις μειώσεις ή αποκλεισμούς που τυχόν επιβλήθηκαν.

6. τον αριθμό των αιτήσεων για ένταξη στο πρόγραμμα εκτατικοποίησης της κτηνοτροφίας

που έχουν εγκριθεί, και τα πορίσματα των ελέγχων για την τήρησή του.

Επίσης, θα θέλαμε επίσης να ρωτήσουμε

1. τις αρμόδιες υπηρεσίες των Δήμων Ευδήλου, Αγίου Κηρύκου και Ραχών, εάν οι Χρηματικοί

Κατάλογοι Τελών Βοσκής εναρμονίζονται με την μελέτη βοσκοϊκανότητας.

2. τη Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης της Ν.Α. Σάμου, εάν έχει επιβάλει ή σκοπεύει να

επιβάλει τις διοικητικές και ποινικές κυρώσεις που προβλέπει η κείμενη νομοθεσία για όσους

εισάγουν αυθαίρετα ζώα σε βοσκότοπο, ή δεν τηρούν τις προδιαγραφές της μελέτης διαχείρισης

ως προς τον αριθμό των εισαγόμενων ζώων και τον χρόνο βόσκησης.

3. την Περιφερειακή Διεύθυνση Αττικής & Νήσων του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε., για ποιο λόγο ο διοικητικός

έλεγχος δεν έχει εντοπίσει την υπέρβαση της βοσκοϊκανότητας στην Ικαρία.

Κλείνοντας, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε όλους τους αποδέκτες για την βοήθειά τους στην

ανεύρεση των πληροφοριών αυτών, καθώς και για τις ενέργειες που έχουν κάνει μέχρι σήμερα για

την αντιμετώπιση του προβλήματος. Ταυτόχρονα, παραμένουμε στην διάθεσή σας για οποιαδήποτε

διευκρίνηση ή πληροφορία χρειαστείτε.

Με εκτίμηση,

Γιώργος Χασιώτης

Συντονιστής Νοµικής Οµάδας

Υποστήριξης Πολιτών

[φάκελος] ΥΠΕΡΒΟΣΚΗΣΗ

Τα κατσίκια«τρώνε» την Ικαρία

του Αλέξη Γαγλία από το περιοδικό «ΟΙΚΟ» της «Καθημερινής (08-10-08)

Τριάντα χιλιάδες ερίφια που βόσκουν στο νησί έχουν αποψιλώσει

πολλές περιοχές του, ενώ το «πρόγραμμα μείωσης ζώων» του Γεωπονικού

Πανεπιστημίου «κόλλησε» στη γραφειοκρατία.

Όσοι έχουν ξαποστάσει στο δάσος των Ραχών ή διέσχισαν το φαράγγι

της Χάλαρης γνωρίζουν ότι η Ικαρία δεν είναι ξερότοπος. Η επώδυνη

πραγματικότητα όμως είναι πως πλέον η μόνη διαφορά πολλών στρεμμάτων

ικαριακής γης από την έρημο είναι πως αντί να διασχίζεται από καμήλες,

τριάντα χιλιάδες ερίφια χωνεύουν τα τελευταία πράσινα φύλλα …

Το μέρος όπου βρισκόμαστε, μόνο πράσινο δεν είναι. Λέγεται «Αργιουλάκι»,

από τον ένα και μοναχικό «άργιο», τον τύπο της βαλανιδιάς που ευδοκιμεί

στο νησί, που στέκεται ακόμα όρθιος. Στις γύρω πλαγιές, το τοπίο μοιάζει

σεληνιακό - παντού χαλίκι, το έδαφος «ρυτιδιασμένο» απ’ τη διάβρωση και

ελάχιστες συστάδες θάμνων μοιάζουν καμένες. Διάσπαρτα σ’ αυτή την

ξεραΐλα τα κατσίκια αγωνίζονται να επιβιώσουν, αναπτύσσοντας τεχνικές,

όπως να σκάβουν το λίγο χώμα για να τραφούν με τις ρίζες. Οι ρίζες του

«άργιου» φαίνονται κατά το ήμισυ έξω από τη γη…

Εκτός ελέγχου

«Οι λίγοι άργιοι εδώ είναι τα απομεινάρια ενός μεγάλου δάσους.», λέει ο

Θανάσης Στενός, μέλος της Κίνησης Πολιτών Ραχών Ικαρίας. «Οι πρόγονοί

μας το έκαψαν για να παράγουν ξυλάνθρακα. Αλλά μέχρι πριν από κάποια

χρόνια, η γη ήταν ακόμα πράσινη, υπήρχε πυκνή χαμηλή βλάστηση. Την

παντελή καταστροφή την ολοκλήρωσε η υπερβόσκηση και η εκμετάλλευση

του τόπου πέρα από τα όρια των φυσικών του αντοχών».

Κατσίκια όμως πάντοτε υπήρχαν. Γιατί τώρα αυτή η εικόνα; «Η κτηνοτροφία

στην Ικαρία έχει μακραίωνη παράδοση. Πάντοτε υπήρχαν μεγάλα κοπάδια,

αλλά η κατάσταση ξέφυγε από τη δεκαετία του ‘80, όταν ξεκίνησαν οι

επιδοτήσεις της ΕΟΚ. Η «λογική» τους είναι εξωφρενική. Οσο περισσότερα

ζώα έχει κάποιος, τόσο μεγαλύτερο είναι το ποσό που θα εισπράξει. Αυτό

ώθησε τους κτηνοτρόφους σε μια αλόγιστη αύξηση των ζώων. Σε μια

απαρχαιωμένη και αποίμενη κτηνοτροφία όπως αυτή της Ικαρίας -όπου τα

ζώα βόσκουν μόνα τους στο βουνό και ο κτηνοτρόφος τα επισκέπτεται το

πολύ μια φορά τη μέρα για να ενισχύσει με λίγη βαμβακόπιτα τη λειψή δίαιτά

τους. Θα έπρεπε να επιδοτηθεί όχι ο αριθμός των ζώων, αλλά τα παράγωγα

προϊόντα, όπως γάλα και τυρί. Οι περισσότεροι κτηνοτρόφοι δεν αρμέγουν

καν τις κατσίκες τους και μέχρι πρότινος δεν υπήρχε τυροκομείο».

Ο Θανάσης μου δείχνει μια, περιφραγμένη από τα κατσίκια, έκταση εκατό

στρεμμάτων. Η διαφορά της μιας «όχθης» απ’ την άλλη είναι συγκλονιστική

-στην περιφραγμένη πλευρά η γη σε πέντε χρόνια αναγεννήθηκε. Δίπλα έχει

συντελεστεί μια βάναυση ερήμωση του τόπου.

Μετακινούμαστε στο οροπέδιο του Πεζιού, μία από τις ωραιότερες

ορεινές «πλατείες» του Αιγαίου ενταγμένη στο δίκτυο «NATURA 2000».

Κι εδώ, συστάδες άργιων που φθίνουν ολοταχώς και η χαμηλή βλάστηση

κατεστραμμένη. Η ίδια αποκαρδιωτική εικόνα και στο πευκοδάσος των Ραχών,

όπως και στο άνω των 500 ετών δρύινο δάσος του Ράντη στην κεντρική

Ικαρία.

[12]

Στην Μεσαριά δεν υπάρχουν τα μεγάλα κοπάδια των Ραχών. Ομως,

όταν η επιβάρυνση μιας περιοχής διογκωθεί υπέρμετρα, κάποια «άτομα»

μεταναστεύουν, διαχέοντας την πίεση του δεδομένου πληθυσμού σε

ένα μεγαλύτερο χώρο.

Το πρόγραμμα στα χαρτιά

Ο δήμαρχος, κ. Φανούρης Καρούτσος αποδίδει το συντριπτικό

μερίδιο των ευθυνών στην Πολιτεία. Ο δήμος δεν έχει ούτε το

ανθρώπινο δυναμικό ούτε τα απαραίτητα χρήματα για να παρέμβει

δραστικά. Ενδεικτικά, όπως λέει, στα όρια του Δήμου Ραχών υπάρχει

μία δασονόμος και κανένας κτηνίατρος. «Οι περιφράξεις για την

αγρανάπαυση των περισσότερο επιβαρυμένων περιοχών κοστίζουν

πολύ. Αλλά δεν είναι κιόλας εύκολο σε μια μικρή τοπική κοινωνία να

αποκλείσεις από μια περιοχή κάποιον που η οικογένειά του βόσκει τα ζώα

της εκεί χρόνια. Θα δημιουργηθούν υπόνοιες επιλεκτικής μεταχείρισης.

Δυναμικότερη θεραπεία του προβλήματος σύμφωνα με τον δήμαρχο, η

«εφαρμογή επιτέλους του προγράμματος μείωσης των ζώων».

Το «πρόγραμμα μείωσης των ζώων» στηρίζεται σε μια μελέτη του

Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, για την βοσκοϊκανότητα του νησιού

και προβλέπει απόσυρση των ζώων, σε ποσοστά 30% - 50%. Οπου

«απόσυρση», η σφαγή των ζώων ή η πώλησή τους εκτός Ικαρίας. Κάποιες

«λεπτομέρειες», όπως η ανυπαρξία νόμιμου σφαγείου στο νησί και το

κώλυμα του υπουργείου να επιδοτήσει τη μεταφορά των ζώων στη Σάμο,

εμπόδισαν την εφαρμογή του προγράμματος κατά τη διάρκεια του Γ΄

ΚΠΣ. Σύμφωνα με τον κύριο Γιώργο Γκαβελέκα, γενικό διευθυντή του

υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, επίκειται να ενταχθεί στο Δ΄ ΚΠΣ.

Ο κ. Χαράλαμπος Βατούγιος, ένας νέος άνθρωπος 30 ετών,

είναι πρόεδρος του συνδικαλιστικού οργάνου των επαγγελματιών

κτηνοτρόφων του νησιού. «Στα βουνά του νησιού υπάρχει σίγουρα

πρόβλημα και αυτό το αναγνωρίζουν οι περισσότεροι κτηνοτρόφοι.

Εμείς ήμασταν από την αρχή υπέρ του προγράμματος απόσυρσης,

αλλά τελικά δεν προχώρησε. Mας ανακοίνωσαν ξαφνικά πως σήμερα

αρχίζει και σε δύο μήνες πρέπει να έχει ολοκληρωθεί. Ζητήσαμε

παράταση και απάντησαν αρνητικά. Ελπίζουμε να ενταχθεί στο Δ΄ ΚΠΣ

γιατί οι συνέπειες της υπερβόσκησης επιβαρύνουν περισσότερο εμάς.

Το εισόδημά μας συρρικνώνεται και όλοι στρέφονται εναντίον μας. Τα

αποίμενα ζώα κάνουν ζημιές στις καλλιέργειες. Υπάρχουν Καριώτες

στην Αμερική που διατηρούν ζώα εδώ. Αυτοί κάνουν την πλάκα τους,

αλλά τα ζώα ρημάζουν τον τόπο».

«Οι άνθρωποι πρέπει να στραφούν και σε άλλες πηγές εισοδήματος»,

λέει ο κ. Γιάννης Χατζηγεωργίου, λέκτορας του Γεωπονικού

Πανεπιστημίου Αθηνών και μέλος της ομάδας για τη μελέτη

βοσκοϊκανότητας. «Συνεργαζόμαστε με τον Δήμο Ευδήλου ώστε να

πείσουμε αγρότες να στραφούν στην πώληση αιθέριων ελαίων σε

βιομηχανίες».

Πιστεύετε πως μπορεί να πρασινίσει ξανά η Ικαρία; «Φυσικά. Αλλά

δεν πρέπει να χαθεί άλλος χρόνος».

[φάκελος] ΥΠΕΡΒΟΣΚΗΣΗ

ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ

Μια πρωτοβουλία ξεκίνησε πριν από λίγο καιρό από κατοίκους της Ικαρίας για την αντιμετώπιση του

θέματος της υπερβόσκησης. Για να προωθήσουν καλύτερα την θέση τους, εξέλεξαν μια επταμελή

«Επιτροπή κατά της Ερημοποίησης», η οποία και συνέταξε την παρακάτω καταγγελία. Η

επιτροπή αυτή αποτελείται από τους: Γιώργο Ν. Βιτσαρά, Ηλία Γαγλία, Γιώργο Καρίμαλη, Γιώργο

Μιχελακάκη, Αργύρη Πολίτη, Σταμάτη Πούλο και Ευτυχία Σπάθη. Την υπογραφή τους στην

επιστολή, μαζί με εκείνη της επιτροπής, έχουν βάλει μέχρι στιγμής περισσότεροι από 700

Ικαριώτες και η συλλογή συνεχίζεται. Η επιτροπή αυτή, έχει σκοπό να αποκτήσει μέλη σε όλα τα

χωριά της Ικαρίας. Εμείς σας παρουσιάζουμε την επιστολή – καταγγελία, η οποία μάλιστα ψηφίστηκε

ομόφωνα από τα μέλη μας, στην πρόσφατη Γενική Συνέλευση για την ανάδειξη του νέου Διοικητικού

Συμβουλίου του «Κάβο Πάπα».

Αύγουστος 2008

ΟΙ ΥΠΟΓΡΑΦΟΝΤΕΣ ΚΑΤΟΙΚΟΙ

ΤΗΣ ΝΗΣΟΥ ΙΚΑΡΙΑΣ

ΠΡΟΣ 1. Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Κοντό.\

2. Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γεν. Δ/νση Γεωργικών Εφαρμογών και έρευνας, Δ/νση Χωροταξίας και Προστασίας Περιβάλλοντος Τμήμα Β΄. 3. Νομάρχη Σάμου, κ. Εμμ. Κάρλα.

4. Δ/νση Αγροτικής Ανάπτυξης Ν. Α. Σάμου.

5. Δ/νση Δασών Σάμου.

 6. Δήμαρχο και Δ.Σ. Αγίου Κηρύκου.

7. Δήμαρχο και Δ.Σ. Ευδήλου.

 8. Δήμαρχο και Δ.Σ. Ραχών.

9. Σύλλογο Κτηνοτρόφων Ικαρίας.

Εμείς, οι πολίτες που υπογράφουμε αυτό το κείμενο, θέλουμε να κάνουμε γνωστό σε όλους

ότι εδώ και πάνω από 25 χρόνια συντελείται στον τόπο μας ένα έγκλημα εις βάρος του νησιού

μας, της ζωής μας και της ζωής των επόμενων γενεών. Μιλάμε για το συστηματικό αφανισμό

του φυσικού περιβάλλοντος της Ικαρίας από τις αμέτρητες αγέλες «νόμιμων» και «παράνομων»

κατσικιών, που τείνουν να καταστρέψουν ολοκληρωτικά κάθε μορφή φυσικής ζωής στα

λιγοστά δάση που έχουν απομείνει. Σήμερα σε ένα μεγάλο μέρος του ορεινού όγκου του νησιού

δεν υπάρχει ούτε ένα πράσινο φύλλο. Σε άλλα σημεία τα ελάχιστα δέντρα που στέκουν όρθια

περιμένουν το τέλος τους, αφού κάτω από αυτά έμειναν μόνο πέτρες και χαλίκια. Πολλές από

τις πηγές που τροφοδοτούσαν με νερό χειμώνα – καλοκαίρι τον τόπο μας τώρα έχουν στερέψει

εντελώς και οι φορείς ψάχνουν τη λύση στις γεωτρήσεις και στα φράγματα. Ο κίνδυνος

κατολισθήσεων από απότομη καταιγίδα είναι ορατός, με τραγικές συνέπειες για τα χωριά και

τις ζωές των κατοίκων που ζουν κάτω από τα γυμνά βουνά. Επιπλέον η αποίμενη κτηνοτροφία,

εκτός των περιβαλλοντικών, οικολογικών επιπτώσεων, απειλεί και την κοινωνική συνοχή,

αφού αναπόφευκτα προκαλεί αντιπαραθέσεις και συγκρούσεις μεταξύ των κατοίκων.

Για το έγκλημα αυτό υπάρχουν ένοχοι και υπεύθυνοι, οι οποίοι πρέπει επιτέλους να

λογοδοτήσουν στον Καριώτικο λαό για το μερίδιο ευθύνης που τους αναλογεί :

1) Οι «νόμιμοι» και «παράνομοι» κτηνοτρόφοι που χρόνια τώρα θεωρούν χειμαδιό τους τις πλαγιές

και τα δάση της Ικαρίας, εγκαταλείποντας σε αυτά ανεξέλεγκτα χιλιάδες αιγοπρόβατα μέρα

και νύχτα, όλο το χρόνο, χωρίς τις απαιτούμενες ,σε ποιότητα και ποσότητα, ζωοτροφές.

2) Οι φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης που χρόνια τώρα στο όνομα της οικονομικής

ενίσχυσης μέσω των επιδοτήσεων, αλλά και της κακώς εννοούμενης πολιτικής στήριξης της

κτηνοτροφικής δραστηριότητας, ενοικιάζουν χώρους (κυρίως δασικές εκτάσεις), που κάθε

άλλο παρά βοσκότοποι είναι, προκειμένου να συμπληρωθούν τα προς επιδότηση απαιτούμενα

στρέμματα, χωρίς έλεγχο και χωρίς μέτρα προστασίας.

3) Οι ελεγκτικοί μηχανισμοί (Διεύθυνση Γεωργίας, Διεύθυνση Δασών κ.ά.) της Νομαρχιακής

Αυτοδιοίκησης Νομού Σάμου και οι πολιτικοί προϊστάμενοί τους, που χρόνια τώρα δεν

έχουν πάρει ούτε ένα μέτρο για τον πραγματικό έλεγχο της κτηνοτροφικής δραστηριότητας στην

Ικαρία, αλλά αρκούνται σε διαπιστώσεις και υποσχέσεις.

4) Τέλος το Υπουργείο Γεωργίας το οποίο , ενώ γνωρίζει την κρισιμότητα του προβλήματος ,

αδιαφορεί για μέτρα, όπως είναι η μείωση του πληθυσμού των ζώων, η επανεξέταση του τρόπου

χορήγησης των επιδοτήσεων, η εφαρμογή μελετών για τη διαχείριση και ανάκαμψη των

βοσκοτόπων, και κυρίως η μη εφαρμογή των δικών του ελεγκτικών υπουργικών αποφάσεων

(Κώδικες Ορθής Γεωργικής Πρακτικής) Η κατάσταση σε αρκετές περιοχές του νησιού

έχει ήδη περάσει στο σημείο χωρίς επιστροφή.

Επειδή πιστεύουμε ότι πρέπει να σώσουμε και να προστατεύσουμε ό,τι απομένει, απαιτούμε

και διεκδικούμε :

- Την άμεση απομάκρυνση όλων των ζώων από τις υπερβοσκημένες περιοχές της Ικαρίας.

- Την άμεση δραστική μείωση του πληθυσμού των ζώων στα βουνά της.

- Την ταυτόχρονη αλλαγή της μορφής της κτηνοτροφικής δραστηριότητας, από αποίμενη

σε ποιμενόμενη-ελεγχόμενη.

- Αυστηρούς ελέγχους για την υλοποίηση των παραπάνω.

- Την άμεση εφαρμογή προγραμμάτων φυσικής και τεχνητής αναδάσωσης.

- Την εφαρμογή των νόμων και των υπουργικών αποφάσεων που αφορούν στην κτηνοτροφία και

στην προστασία του περιβάλλοντος.

Έχουμε χρέος απέναντι στα παιδιά μας. Μπορεί να μην τους παραδώσουμε ό,τι παραλάβαμε από

τους γονείς μας, τουλάχιστον ας αγωνιστούμε για το καλύτερο δυνατό.

Η Άλλη Άποψη

του Γιώργου Παράλαιμου

Διαβάζοντας το κείμενο - καταγγελία που αναφερόταν σε εγκλήματα και ενόχους

(εννοώντας τους κτηνοτρόφους και τις πράξεις τους) μου δόθηκε η εντύπωση

ότι διάβαζα πολεμικό δελτίο του Ιράκ! Αναρωτήθηκα μήπως ο πατέρας μου αντί

για κτηνοτρόφος είναι έμπορος ναρκωτικών ή εγκληματίας. Μάλλον θα αρχίσω να

αισθάνομαι ενοχές και αμηχανία που είμαι γόνος κτηνοτρόφου και μεγάλωσα στην

Ικαρία. (Α ρε μπαμπά τη ρετσινιά του ενόχου και του εγκληματία τη φάγαμε! Ας ήμασταν

τουλάχιστον στα Ζωνιανά να είχαμε και λεφτά!).

Το θέμα είναι ότι η προσπάθεια μερικών να εκφράσουν τις όποιες περιβαλλοντικές

τους ευαισθησίες πλήττει τις οικογένειες των κτηνοτρόφων που ζουν στο νησί και

αγωνίζονται να μεγαλώσουν τα παιδιά τους με αξιοπρέπεια. Όλοι αυτοί κρατάνε

ζωντανά τα χωριά μας ώστε εμείς οι υπόλοιποι «τουρίστες» να βρίσκουμε τα

καφενεία, τα παντοπωλεία και τα σπίτια μας ανοιχτά να μας περιμένουν. Ενδεικτικά μόνο

αναφέρω ότι το σχολείο του Καρκιναγρίου λειτουργεί κατά 90% από παιδιά νέων που

ασχολούνται με την κτηνοτροφία.

Γιατί λοιπόν κάποιοι να τους πυροβολούν τόσο σκληρά χωρίς τη διάθεση να βρεθεί η

χρυσή τομή; Το πρόβλημα λοιπόν είναι υπαρκτό και όλοι το διαπιστώνουμε. Πρέπει να βρεθεί μια

μέση λύση. Αυτός ο επίμονος αγώνας κατά των κτηνοτρόφων έχει χωρίσει μια χούφτα

ανθρώπων, που είναι το νησί μας , στα δυο. Είμαστε λίγοι και πρέπει να ενώσουμε τις

δυνάμεις μας, για να γίνει ένα μεγάλο βήμα μπροστά. Πρέπει παρέα να αδειάζουμε

βυτίνες κρασί και όχι να γεμίζουμε τα ταμεία δικαστηρίων μηνύοντας ο ένας τον άλλον.

Τέλος κάνοντας μια πρόταση για την έναρξη μιας εποικοδομητικής συνεργασίας

(μεταξύ «ενόχων» και «συνενόχων»), προτείνω στους υποκινητές του παραπάνω κειμένου

με τον ίδιο ζήλο και επιμονή που μάζεψαν τις 700 υπογραφές, να ξαναβρουν τους

υποστηρικτές και υπογράφοντες του κειμένου, για να φυτέψουν ένα δέντρο ο καθένας (μια

υπογραφή= ένας πεύκος), δείχνοντας έτσι το πραγματικό τους ενδιαφέρον. Είναι προτιμότερο

να αφιερώσεις κάποιες ώρες φυτεύοντας δένδρα παρά να βάζεις μια υπογραφή

μερικών δευτερολέπτων σε έγγραφα που μεταφέρουν το πρόβλημα σε Νομαρχίες και

δημόσιες υπηρεσίες, πολεμώντας ταυτόχρονα οικογένειες που προσπαθούν να επιβιώσουν

και να μορφώσουν τα παιδιά τους ελπίζοντας γι αυτά σε μια καλύτερη τύχη από ό,τι

είχαν οι ίδιοι.Οι δε «ένοχοι» κτηνοτρόφοι να προχωρήσουν σε σταδιακή μείωση

των κοπαδιών τους και την παραχώρηση βοσκοτόπων συγκεκριμένης έκτασης που

θα υποδείξουν οι τρεις δήμοι, το δασαρχείο και οι κτηνοτρόφοι για δενδροφύτευση ή

περίφραξη.

Σίγουρα το θέμα επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και λύσεις. Μόνο έτσι θα βρεθεί

ο σωστότερος δρόμος και για την προστασία του περιβάλλοντος αλλά και με σεβασμό

στους κτηνοτρόφους που ζουν στην Ικαρία και κρατούν μέρος της οικονομίας του νησιού

μας. Εύχομαι την ανακωχή του εμφυλίου και την έναρξη μιας διμερούς συνεργασίας για

το καλό όλων.

[φάκελος] ΥΠΕΡΒΟΣΚΗΣΗ II

> 

[11]

Σύνοψη Α΄ μέρους

Στο προηγούμενο τεύχος της η εφημερίδα «Κάβο Πάπας» άνοιξε τον εδώ και αρκετά χρόνια «επτασφράγιστο» φάκελο της

Υπερβόσκησης στην Ικαρία και σε αυτόν συμπεριέλαβε:

- επιστολή της WWF Ελλάς με θέμα «Υπερβόσκηση και οικολογική υποβάθμιση στην Ικαρία» η οποία εστάλη και κοινοποιήθηκε στις αρμόδιες υπηρεσίες του Νομού Σάμου, της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, της Περιφερειακής Διεύθυνσης Αττικής και Νήσων του ΟΠΕΚΕΠΕ και του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Παραπέμποντας στη μελέτη του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, η WWF επισημαίνει ότι οι βοσκήσιμες εκτάσεις μπορούν να καλύψουν μόνο το 70% των αναγκών των εκτρεφόμενων αιγοπροβάτων στην Ικαρία, ότι τα ανεπιτήρητα ζώα έχουν προκαλέσει τα τελευταία χρόνια τεράστια οικολογική καταστροφή στο νησί και τέλος ζητά από τα αρμόδια γραφεία να ενημερωθεί

για το κατά πόσο γίνονται οι απαραίτητοι έλεγχοι και αν έχουν επιβληθεί κυρώσεις για όσους εισάγουν αυθαίρετα ζώα σε βοσκοτόπους.

- ρεπορτάζ του Αλέξη Γαγλία. από το περιοδικό «ΟΙΚΟ» της «Καθημερινής» από το οποίο προκύπτει ότι η ανεξέλεγκτη κτηνοτροφία στην Ικαρία αναπτύχθηκε μετά την δεκαετία του ’80, όταν όσα περισσότερα ζώα είχε κάποιος τόσο μεγαλύτερη επιδότηση έπαιρνε από την ΕΟΚ.

Επισημαίνεται επίσης ότι το «πρόγραμμα μείωσης ζώων» που στηρίζεται στη μελέτη του Γεωπονικού Πανεπιστημίου (για την βοσκοικανότητα προβλέπει απόσυρση 30%-50% των ζώων) παραμένει ακόμη στα χαρτιά.

- διάβημα διαμαρτυρίας κατοίκων του νησιού το οποίο εστάλη και κοινοποιήθηκε στις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, Νομού Σάμου, Δήμων Ικαρίας και ταυτόχρονα στον Σύλλογο Κτηνοτρόφων Ικαρίας. Το διάβημα παρουσιάζει συνοπτικά το περιβαλλοντικό πρόβλημα που έχει προκύψει στο νησί εξαιτίας της υπερβόσκησης και καλεί όλους τους αρμόδιους φορείς όπως και τους

κτηνοτρόφους να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να απολογηθούν για τη μη εφαρμογή των κανονισμών.

- Απάντηση του Γιώργου Παράλαιμου, νυν Προέδρου του Συλλόγου μας, στο διάβημα διαμαρτυρίας των κατοίκων, η οποία εστιάστηκε στο γεγονός ότι οι κτηνοτρόφοι είναι αυτοί που κρατάνε ζωντανά τα χωριά μας, προτείνοντας παράλληλα σε όλους τους υπογράφοντες να προτιμήσουν την δεντροφύτευση απ’ ότι να «μεταφέρουν το πρόβλημα σε Νομαρχίες και δημόσιες υπηρεσίες» και καλώντας όλους

σε μια ομόψυχη και ειρηνική επίλυση του προβλήματος.

[ΜΑΡΤΙΟΣ09]

Επιστολή

Δημοσιεύουμε την επιστολή του ΟΠΕΚΕΠΕ προς την WWF Ελλάς, που κοινοποιήθηκε στη Δ/νση Γεωργικής Ανάπτυξης της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, το Γραφείο Νομάρχη και την Δ/νση Αγροτικής Ανάπτυξης της Νομαρχικής Αυτοδιοίκησης Σάμου καθώς και στους 3 Δήμους της Νήσου Ικαρίας.

Οργανισμός Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε.), Διεύθυνση Τεχνικών Ελέγχων,

Τμήμα Οργάνωσης και Σχεδιασμού Ελέγχων.

Θέμα: Έλεγχοι πολλαπλής συμμόρφωσης στη Ν. Ικαρία

Σε απάντηση της επιστολής σας με θέμα «Υπερβόσκηση και οικολογική υποβάθμιση στην Ικαρία», σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα, που εμπίμπτουν στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων μας:

1. Από το έτος 2007 παύουν να ισχύουν οι «Κώδικες Ορθής Γεωργικής Πρακτικής» για τους δικαιούχους Εξισωτικής Αποζημίωσης,Αγροπεριβαλλοντικών Μέτρων και Δασώσεων, και αντί αυτών ισχύουν οι απαιτήσεις της Πολλαπλής Συμμόρφωσης (Π.Σ.).

2. Το βασικό κριτήριο που έχει θεσπιστεί στην Εθνική Νομοθεσία, για την ενεργοποίηση δικαιωμάτων Ενιαίας Ενίσχυσης με βοσκότοπους, είναι η αξιοποίηση των δηλούμενων βοσκοτόπων με τουλάχιστον 0,2 Μονάδες Μεγάλων Ζώων (Μ.Μ.Ζ.) ανά εκτάριο (ha). Δεν προβλέπεται μέγιστο όριο πυκνότητας βόσκησης που να επηρεάζει την επιλεξιμότητα των δηλούμενων βοσκοτόπων, ανεξαρτήτως των κυρώσεων που προβλέπονται λόγω Π.Σ.

3. Κατά το έτος 2007 πραγματοποιήθηκε έλεγχος σε 24 γεωργούς της Ν. Ικαρίας για την εφαρμογή της Π.Σ., εκ των οποίων οι 8 επιλέχθηκαν από τις κτηνιατρικές υπηρεσίες και ελέγχθηκαν για τις απαιτήσεις του τομέα «Αναγνώριση και καταγραφή ζώων» χωρίς ευρήματα, και οι 16 επιλέχθηκαν μηχανογραφικά από τον ΟΠΕΚΕΠΕ και ελέγχθηκαν μεταξύ άλλων για τις απαιτήσεις του τομέα «Περιβάλλον» και για τις «Ορθές Γεωργικές και Περιβαντολλοντικές Συνθήκες» στις οποίες περιλαμβάνονται τα πρότυπα που αφορούν το έδαφος, χωρίς να διαπιστωθούν

παραβάσεις για τους εν λόγω δύο τομείς. Αντιθέτως, διαπιστώθηκαν παραβάσεις σε 13 εκ των 16 ελεγχθέντων όσο αφορά απαιτήσεις του τομέα «Δημόσια Υγεία, Υγεία τω Ζώων και των Φυτών», για τις οποίες επιβλήθηκε μείωση 1% επί του συνόλου των ενισχύσεων που δικαιούνται οι συγκεκριμένοι γεωργοί με βάση τις αιτήσεις που υπέβαλλαν για το 2007.

4. Για το έτος 2008 δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία αξιολόγησης και μηχανογραφικής καταχώρησης των αποτελεσμάτων των ελέγχων Π.Σ., κατά συνέπεια δεν είμαστε ακόμη σε θέση να σας ενημερώσουμε για τα ευρήματα τους.

5. Σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία, η τήρηση των απαιτήσεων της Π.Σ., ο έλεγχός της και η επιβολή σχετικών κυρώσεων, αφορά τους γεωργούς που αιτούνται ενισχύσεις σε ατομικό επίπεδο. Κατά συνέπεια δεν είναι δυνατός ο έλεγχος, πόσο μάλλον η επιβολή κυρώσεων για τη μη τήρηση των απαιτήσεων της Π.Σ. σε επίπεδο γεωγραφικής περιοχής όπως είναι το Δημοτικό Διαμέρισμα, ο Δήμος ή ένα νησί. Θα ήταν λοιπόν χρήσιμο, εφ’ όσον είναι σε γνώση σας περιπτώσεις συγκεκριμένων γεωργών που προβαίνουν σε υπερβόσκηση ή άλλες παραβάσεις, να μας γνωρίσετε τα στοιχεία τους προκειμένου να προβούμε σε ειδικό έλεγχο των εκμεταλλεύσεων τους.

[

ΕΠΙΣΤΟΛΗ

Η Άλλη Όψη της «Άλλης Όψης»

του Κυριάκου Βατούγιου*

Διάβασα το άρθρο του Γιώργου Παράλαιμου, νυν Προέδρου του Συλλόγου μας, η «Άλλη Όψη» στο τεύχος 07 της

εφημερίδας μας και επειδή μου προξένησε στεναχώρια και θυμό, θα ήθελα να διατυπώσω και εγώ κάποιες σκέψεις και απόψεις για το μείζον και φλέγον θέα της υπερβόσκησης του Νησιού μας (διάβαζε μη αναστρέψιμη καταστροφή).

Από κανένα σημείο της γραπτής αναφοράς – καταγγελίας που, μεταξύ άλλων, υπέγραψα και εγώ, δεν προκύπτει

ότι κηρύσσεται πόλεμος κατά των ζώων και επομένως και κατά των τσοπάνηδων και μάλιστα αυτός ο δήθεν πόλεμος να συγκρίνεται με εκείνον του Ιράκ. Δε νομίζω να υπάρχει νοήμων άνθρωπος πάνω στο Νησί μας που να μη βλέπει την τεράστια καταστροφή που έχει προξενηθεί από την ανεξέλεγκτη και αποίμενη υπερβόσκηση, κυρίως δε στα

μέρη μας, δηλαδή Δυτική – Νοτιοδυτική Ικαρία.

Βεβαίως, είμαι ο πρώτος που συμφωνώ όλοι να φυτεύουμε δένδρα, άγρια, ημιάγρια, ήμερα, κ.λ.π. Αγαπητέ Πρόεδρε,

θα ήθελα μόνο να υποδείξετε στο κόσμο πού να φυτέψει αυτά τα δένδρα. Στις δημόσιες εκτάσεις, στα περιβόλια μας, στους κήπους μας, στις αυλές μας; Στο Αμάλου ευρίσκεται το πατρικό μου σπίτι μέσα σε ένα πολύ καλό περιβόλι

με δένδρα, κήπους, αμπέλια, κλπ, το οποίο εγώ, όσο και ο άνθρωπος που το επιβλέπει, το καλλιεργούμε και φροντίζουμε να το διατηρούμε όσο γίνεται ζωντανό. Λοιπόν, και μέσα σε αυτό το περιβόλι, στο κέντρο του

χωριού, μπήκαν ζώα και το περιποιήθηκαν όπως αυτά ξέρουν. 

Κανένας νομίζω δεν θέλει τον αφανισμό των ζώων που, κακά τα ψέματα, παρέχουν ενασχόληση και πόρους διαβίωσης σε αρκετούς συμπατριώτες μας. Θα μου πείτε, τι προτείνω; Τίποτε το εξεζητημένο, τα πράγματα είναι απλά:

1) Να μειωθούν τα ζώα σε αριθμό που αυτά να βρίσκουν τροφή για να επιβιώνουν και ο τόπος μας γενικά να ανασαίνει.

2) Το σημαντικότερο και που νομίζω τα λέει όλα: οι σημερινοί τσοπάνηδες, σε εισαγωγικά και εκτός εισαγωγικών, να εφαρμόζουν αυτά ακριβώς που έκαναν οι νοικοκύρηδες Πατεράδες και Παππούδες του, που με την εργατικότητα τους και την ευσυνειδησία τους είχαν πετύχει την σχεδόν τέλεια συνύπαρξη ζώων, κτημάτων, δασών και καλλιεργειών

(ας θυμηθούμε πόσες εκτάσεις εσπέρνονταν τότε).

Τελειώνω με την εξής παρατήρηση:

όπως και εγώ ανέφερα παραπάνω, από τα ζώα επιβιώνουν αρκετές οικογένειες στον τόπο μας, αυτό όμως, επ’ ουδενί δεν πρέπει να προβάλλεται ως αντιστάθμισμα ή επιχείρημα ή δικαιολογία της τρομακτικής καταστροφής

του τόπου μας.

* Ο κ. Κυριάκος Βατούγιος είναι είναι από τα ιδρυτικά μέλη του Συλλόγου «Κάβο Πάπας» και για πολλά έτη υπήρξε μέλος των Διοικητικών Συμβουλίων και Πρόεδρος του «Κάβο Πάπα».

[φάκελος]

OI

ΟΙ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΟΙ ΑΠΑΝΤΟΥΝ

 …Και ερχόμαστε λοιπόν να χρεώσουμε στους κτηνοτρόφους της Ικαρίας το πρόβλημα

της οικολογικής καταστροφής του νησιού.

«Πηγαίνουμε βόλτες στα δάση και βλέπουμε κατσίκια να καταστρέφουν κάθε τι πράσινο», διαβάσαμε σε μια εφημερίδα. «Έρημοι τόποι» συμπληρώνει κάποιος άλλος. «Οι κτηνοτρόφοι είναι άτομα με διαταραγμένη προσωπικότητα» γράφουν σε κάποιες σελίδες στο ίντερνετ, για να μην αναφερθώ στις υπόλοιπες χυδαίες

εκφράσεις και «ιατρικές γνωματεύσεις». Ωραία, τα κατσίκια καταστρέφουν τα δάση όπως λέτε, τα υπόλοιπα έκτροπα της Ικαρίας δεν τα βλέπετε; Παραλίες γεμάτες από δικά μας σκουπίδια, πεύκα κομμένα από εμάς για καλλιέργειες, σπίτια μέσα στο δάσος, παραμόρφωση της παραλίας από ξενοδοχειακές μονάδες, λιπάσματα, πλαστικά, σίδερα, βόθροι μες στις παραλίες, ποιος τελικά ζει οικολογικά σήμερα;;; Και γιατί, άραγε, αυτά δεν τα βλέπετε;

Και πώς θα λυθεί το πρόβλημα; Με τον εξευτελισμό της κτηνοτροφίας; Με δικαστήρια, με συκοφαντίες, με ψευδομάρτυρες, με απειλές θα σώσουμε το δάσος; Θα θυσιάσουμε τους κτηνοτρόφους στο βωμό της οικολογίας για να λύσουμε τα δικά μας απωθημένα;

Είμαστε συμπολίτες σας και έχουμε κάθε δικαίωμα να παλέψουμε για ένα από τα δυσκολότερα και αρχαιότερα επαγγέλματα, την κτηνοτροφία. Ζητάμε συνεργασία, δείξαμε καλή θέληση μειώνοντας τα κοπάδια μας, Ζητάμε

μέριμνα από το κράτος, που φυσικά δεν την έχουμε, φράζουμε και παραχωρούμε τεράστιες εκτάσεις για αναδάσωση, αναγνωρίζουμε τις ευθύνες μας, αλλά συγχρόνως πρέπει να επιβιώσουμε και να κρατήσουμε με νύχια και με

δόντια το δύσκολο επάγγελμα μας. Και όσο για τις επιδοτήσεις που πάρα πολύ συχνά αναφέρονται

ότι παίρνουν οι κτηνοτρόφοι χωρίς να τα αξίζουν, σας ενημερώνουμε ότι τα ποσά είναι μηδαμινά (δεν ξέρουμε τι φαντάζεστε), αλλά όπως και να έχει, αυτά είναι γελοιότητες. Ποιος είναι αυτός στην Ικαρία που δεν μπήκε σε πρόγραμμα και δεν πήρε λεφτά από την ΕΟΚ; Ποιος είναι αυτός που δεν έχει παρατυπήσει; Και τελικά το

πρόβλημα είναι οι επιδοτήσεις που παίρνουν οι κτηνοτρόφοι; Κάποτε ο Χριστός είπε αυτός που δεν έχει αμαρτήσει ποτέ ας ρίξει πρώτος την πέτρα και δεν βρέθηκε κανένας.

Η ζωή έγινε δύσκολη για όλους μας. Ας βρούμε λύσεις συνεργασίας. Ας μας δείξετε σεβασμό γιατί προσφέρουμε και εμείς στον τόπο μας. Θέλουμε κτηνοτροφία στην Ικαρία. Και μάλιστα μια δυνατή κτηνοτροφία. Είναι άδικο να

παρουσιάζεται μια εικόνα τόσο απαίσια για εμάς και για τον τρόπο ζωής μας. Το ανωτέρω δεν είναι ένα επιστημονικό κείμενο είναι μια παρατήρηση ζωής.

Καταλήγουμε λοιπόν ότι το θέμα έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις αλλά όχι προς την σωστή κατεύθυνση. Γιατί το να

δημιουργείς προβλήματα μεταξύ συνανθρώπων σου, να διαταράζεις τις ανθρώπινες σχέσεις δημιουργώντας έχθρες και μίση, να θίγεις την προσωπικότητα και τα συναισθήματα του συνανθρώπου σου, να σέρνεις τους συμπολίτες

σου στα δικαστήρια για να καλύψεις «προσωπικές ανάγκες», αυτό δεν είναι οικολογική συνείδηση.

Αντίθετα, αυτό είναι η μεγαλύτερη καταστροφή της ΦΥΣΗΣ. Εύχομαι να μην συνεχιστεί…

* Ο κ. Χαράλαμπος Βατούγιος είναι πρόεδρος του

Συλλόγου Κτηνοτρόφων Ικαρίας.

[13]

[φάκελος] ΥΠΕΡΒΟΣΚΗΣΗ ΙΙ [ΜΑΡΤΙΟΣ09]

Επιστολή από τον Προϊστάμενο της Κτηνιατρικής

του Βασίλειου Θεοδωράκη*

Διαβάζοντας στην εφημερίδα σας, το άρθρο το οποίο αναφέρεται στην υπερβόσκηση της Ικαρίας από το μεγάλο αριθμό ανεπιτήρητων αιγοπροβάτων, αν και δε διαφωνούμε για την καταστροφή του περιβάλλοντος που γίνεται από τα ζώα αυτά και πρέπει να γίνει η απόσυρση ενός μεγάλου αριθμού, όπως προβλέπει η μελέτη βοσκοικανότητος που έχει γίνει, στην παράγραφο στην οποία αναφέρεται η κατάσταση υγείας των ζώων, θέλουμε να σας ενημερώσουμε ότι τα ζώα αν και δεν πληρούν τους υγειονομικούς όρους εμπορίου (όπως κακή θρεπτική αξία, παρασιτώσεις, χαμηλή

απόδοση σε κρέας και γάλα και υγειονομικοί όροι σφαγής, λόγω έλλειψης σφαγείου), δεν πάσχουν

από κανένα λοιμώδες νόσημα επικίνδυνο για τη δημόσια υγεία.

Αναλυτικότερα σας ενημερώνουμε ότι σε ετήσια βάση, στα πλαίσια πρόληψης και ελέγχου λοιμωδών νοσημάτων, ένα μεγάλο μέρος των ζώων αυτών, αφού μαντριστεί λαμβάνεται ο απαραίτητος αριθμός αιμοληψιών, ο οποίος είναι ικανός για να ελεγχθεί η επιδημιολογική κατάσταση μιας περιοχής, λόγω του ότι οι ασθένειες αυτές έχουν μεγάλη μεταδοτικότητα. Τα ετήσια προγράμματα αιμοληψιών γίνονται τουλάχιστΟν τα τελευταία 15 χρόνια και δεν έχει

ανεβρεθεί κανένα ζώο ύποπτο για λοιμώδεις ασθένειες.

Στο αποτέλεσμα αυτό συνέβαλε και ο παραδοσιακός τρόπος της ικαριακής κτηνοτροφίας τα τελευταία 100 χρόνια, δηλαδή η ελεύθερη βόσκηση σε βοσκότοπους μεγάλων εκτάσεων και η αποφυγή του συνωστισμού των ζώων αυτών σε σταυλικές εγκαταστάσεις.

H ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΤΟΥ Καβο παπα

Όταν πριν 2 χρόνια ξεκίνησε αυτή η ομάδα να επιμελείται τούτη την εφημερίδα, ένα σκοπό

είχε: Να αρχίσει ο κόσμος να κουβεντιάζει όσα – θα έπρεπε να – τον απασχολούν. Να

παρουσιαστούν τα θέματα αντικειμενικά και με πολυφωνία. Και φαίνεται πως κάτι τέτοιο το

είχε ανάγκη πολύς ακόμη κόσμος, πέρα από εμάς. Διαπιστώνουμε πως η πρωτοβουλία μας να «ανοίξουμε» τον φάκελο «Υπερβόσκηση» έχει προκαλέσει τo ενδιαφέρον σας. Γι’ αυτό και νοιώθουμε την ανάγκη να επισημάνουμε

κάποια πράγματα:

- Με χαρά μας λάβαμε την επιστολή των κτηνοτρόφων του νησιού και του Προέδρου τους, κ. Χαράλαμπου Βατούγιου, με τίτλο «Οι κτηνοτρόφοι απαντούν». Διαβάζοντας την όμως, διαπιστώσαμε πως οι κτηνοτρόφοι δεν απαντούν στα θέματα που εθίγησαν στην δική μας εφημερίδα, αλλά σε κάποιους, επιτρέψτε μας, γραφικούς του διαδυκτίου οι

οποίοι καταφεύγουν σε υπερβολές. Σε αυτούς λοιπόν απευθύνεται η επιστολή και επίσης σ΄όσους «συκοφαντούν», «εξευτελίζουν» και «δημιουργούν μίση και έχθρες». Γι’ αυτό, και για να ξεκαθαρίσουμε για όσους τυχόν δε διάβάσαν το τεύχος 7, πως εμείς δεν δημοσιεύσαμε (και δε θα δημοσιεύαμε ποτέ) κείμενα που υποστηρίζουν πως οι κτηνοτρόφοι μας «είναι άτομα με διαταραγμένη προσωπικότητα». Επομένως, θεωρούμε πως όσα που εμείς δημοσιεύσαμε εκκρεμούν απαντήσεων, καθώς επιχειρήματα της λογικής, μόνο εμείς καταστρέφουμε τα δάση;

Τους άλλους δεν τους βλέπετε; - δεν αποτελούν φυσικά αξιόπιστη συμβολή σε έναν δημόσιο διάλογο. Άλλωστε, όπως έχει δηλώσει ο ίδιος ο πρόεδρος των κτηνοτρόφων στην «Καθημερινή» (08-10-08): «Στα βουνά του νησιού υπάρχει σίγουρα πρόβλημα και αυτό το αναγνωρίζουν οι περισσότεροι κτηνοτρόφοι. […] Τα αποίμενα ζώα κάνουν ζημιές στις καλλιέργειες. Υπάρχουν Καριώτες στην Αμερική που διατηρούν ζώα εδώ. Αυτοί κάνουν την πλάκα τους, αλλά τα ζώα ρημάζουν τον τόπο».

- Στην επιστολή όμως της WWF, φαίνεται να αναφέρεται ο ίδιος ο προϊστάμενος της κτηνιατρικής του Επαρχείου Ικαρίας, κύρος Βασίλειος Θεοδωράκης, ο οποίος συμφωνώντας ότι αυτή η πρακτική καταστρέφει το περιβάλλον,

μας επιβεβαιώνει και επεξηγεί την μη τήρηση των υγειονομικών όρων εμπορίου. Από εκεί και πέρα, η δειγματοληπτική αιμοληψία αποίμενων ζώων, εφόσον πραγματοποιείται, και η μέχρι τώρα μη

εύρεση λοιμωδών νόσων, είναι κάτι ευχάριστο δεν παύει όμως να αποτελεί εξεταστική διαδικασία και όχι προοληπτικό μέτρο όπως είναι οι κανόνες εμπορίου και η τήρηση τους.

Αναφορικά δε με τον «παραδοσιακό τρόπο της ικαριακής κτηνοτροφίας» ο οποίος συμβάλλει στη μη εμφάνιση επιδημιών, η WWF μας επισημαίνει πώς κάτι τέτοιο δεν προκύπτει από τις μελέτες βοσκοϊκανόητας που εκπόνησε

το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και ενέκρινε η Νομαρχία Σάμου. Αντιθέτως, οι τελευταίες περιγράφουν γλαφυρά την έλλειψη τροφής που αναπόφευκτα αντιμετωπίζουν κατά διαστήματα τα αποίμενα αιγοπρόβατα (τόσο επειδή είναι πολυάριθμα, όσο και γιατί οι βοσκότοποι υποβαθμίζονται). Η κατάσταση αυτή δεν είναι σύμφωνη με το νομικό πλαίσιο της κτηνοτροφίας, που προστατεύει την ευζωία και την υγεία των ζώων με προληπτικά μέτρα. Επίσης, δεν είναι σύμφωνη με την παραδοσιακή κτηνοτροφία της Ικαρίας, που είναι εκτατική (μη εντατική), και διασφαλίζει

την αειφορία των βοσκοτόπων__